Is ouderverstoting strafbaar?

Wat is ouderverstoting?

Wanneer een kind besluit om geen contact meer te willen hebben met een ouder, waarmee het kind voorheen een goede relatie had, is er sprake van ouderverstoting. Ouderverstoting, ook wel oudervervreemding of Parental Alienation, speelt zich af bij het beëindigen van de relatie tussen ouders en komt voor bij ongeveer 15% van alle kinderen van gescheiden ouders.

Er kan sprake zijn van ouderverstoting tijdens of direct na het scheiden, maar in sommige gevallen manifesteert het zich pas jaren na de feitelijke scheiding. De oorzaak van ouderverstoting blijkt in de meeste gevallen bij de dominante ouder te liggen.

Heeft u direct vragen? Neem contact op. Dat kan via ons contactformulier of door direct te bellen naar 030 743 74 95.

Strafrechtelijk vervolgen van ouderverstoting

Helaas is het herkennen van ouderverstoting niet zo makkelijk als het lijkt. Hulpverleners krijgen niet altijd goed zicht op wat er speelt binnen families. Het onttrekken aan het ouderlijk gezag is strafbaar volgens artikel 279 van het wetboek van strafrecht. Steeds meer mensen, instanties en wetenschappers benoemen ouderverstoting daarnaast als een schrijnend en aanhoudend probleem.

Ouderverstoting en kindermishandeling

Ouderverstoting kan worden gezien als een vorm van kindermishandeling. Kinderen kunnen in hun latere leven te maken krijgen met het syndroom ouderverstoting, ook wel PAS, en ontwikkelen hierbij verschillende fysieke en geestelijke klachten.

Echter, het is in de praktijk vrijwel onmogelijk om de strafrechtelijke regelgeving rond ouderverstoting uitvoerbaar te krijgen. Het strafrecht wordt niet of nauwelijks ingezet in gevallen van omgangsproblematiek en ouderverstoting. Ouders worden bij omgangsproblemen in de regel doorverwezen naar de advocatuur, de hulpverlening en het civiele recht.

Geen eenduidige rechtspraak

Tot op heden hebben Nederlandse rechtbanken nog geen eenduidige aanpak rond zowel ouderverstoting (verstoting door het kind) als oudervervreemding (verstoting door de andere ouder). Niet alleen rechters, maar belangrijke instellingen zoals de Raad voor de Kinderbescherming, de Gecertificeerde Instelling bij ondertoezichtstellingen en soms ook bijzondere curatoren, hebben elk een belangrijk aandeel in de rechtspraak.

Rechters met moderne visie

Het vraagt een rechter met een eigentijdse visie en lef om de traditionele denkbeelden en rechtspraak rond ouderverstoting te doorbreken. Zo zijn er rechters die verstoten ouders daadwerkelijk daadkrachtig bijstaan: in 2007 werd oudervervreemding gekwalificeerd als een vorm van kindermishandeling door Rechtbank Maastricht. In 2019 werd oudervervreemding bovendien door Rechtbank Limburg gekwalificeerd als geestelijk geweld.

Drie niveaus van ouderverstoting 

Er zijn drie niveaus van ouderverstoting te onderscheiden, die bepalend zijn voor de ernst en de duur van de verstoting. Ook bepaalt het niveau van de ouderverstoting de kans op strafrechtelijke vervolging van de dominante ouder.

Milde vorm van ouderverstoting

De milde vorm van ouderverstoting is een fenomeen dat normaal is bij kinderen in de eerste maanden nadat de scheiding is aangekondigd. Dit heeft een tijdelijk karakter. De band wordt na korte tijd hersteld door goede afspraken tussen ouders, goede voorlichting, psycho-educatie, bemiddeling of mediation.

Matige vorm van ouderverstoting

De matige vorm van ouderverstoting kenmerkt zich door de emoties van de dominante ouder, die worden overgenomen door het kind, waarna het kind zich negatief en oordelend gaat uiten over de andere ouder. Wanneer er contact is met de andere ouder, gedraagt het kind zich doorgaans teruggetrokken en terughoudend. Deze vorm van ouderverstoting vraagt om goed opgeleide professionals en juristen.

Ernstige vorm van ouderverstoting

Er is sprake van ernstige vorm van ouderverstoting wanneer de dominante ouder het kind bewust of onbewust ‘programmeert’ en hierbij steun krijgt van de omgeving. Het kind stelt zich vijandig op tegen de andere ouder, weigert contact met deze ouder en geeft geen blijk van schuldgevoelens jegens zijn/haar gedrag en de uitgesproken minachting.

Familierechtadvocaat

Het team van De Scheidingsadvocaat bestaat uit ervaren familirechtadvocaten. Ook bij ouderverstoting kunnen wij u bijstaan.

Heeft u vragen over het famlierecht? De familierechtadvocaten van De Scheidingsadvocaat helpen u graag.

Neem contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek of meer informatie. Dat kan via ons contactformulier of door direct te bellen naar 030 743 74 95.